Błąd logiczny "Fałszywa przyczyna" (ang. "False Cause" lub "Post hoc ergo propter hoc") polega na błędnym założeniu, że jeśli jedno zdarzenie występuje przed drugim, to musi być jego przyczyną. Jest to często wynik błędnego łączenia dwóch zdarzeń tylko dlatego, że występują w bliskiej sekwencji czasowej, pomijając inne możliwe przyczyny.

Przykład #1: Szczęśliwa koszulka

"Wierzenie, że noszenie swojej szczęśliwej koszulki pomoże twojej drużynie wygrać. Zakładasz związek przyczynowy bez dowodów."

W tym przypadku osoba zakłada, że noszenie konkretnej koszulki ma bezpośredni wpływ na wynik meczu drużyny. Jest to błąd logiczny, ponieważ nie ma dowodów na to, że koszulka ma jakikolwiek wpływ na grę drużyny. To, że osoba nosi koszulkę, jest przypadkowe i nie ma związku przyczynowego z wynikiem meczu.

Przykład #2: Deszcz po umyciu auta

"Myślenie, że za każdym razem, gdy myjesz samochód, pada deszcz.”

W tym przykładzie osoba błędnie zakłada, że mycie samochodu powoduje deszcz. To, że deszcz pada po umyciu samochodu, jest przypadkowym zbiegiem okoliczności i nie ma związku przyczynowego między tymi dwoma zdarzeniami. Pogoda jest niezależna od czynności mycia samochodu.

Sposoby jak unikać tego błędu

  1. Rzetelna Analiza Danych: Przed przypisaniem przyczyny pewnemu zjawisku, przeprowadź dogłębną analizę danych, aby zrozumieć różne czynniki, które mogły wpłynąć na rezultaty. Staraj się zrozumieć kontekst i bądź otwarty na inne możliwe przyczyny.
  2. Eksperymenty Kontrolowane: Jeśli to możliwe, przeprowadź eksperymenty kontrolowane, aby izolować zmienne i lepiej zrozumieć, jakie czynniki rzeczywiście wpływają na wyniki.
  3. Konsultacje i Weryfikacja: Skonsultuj się z innymi ekspertami lub członkami zespołu, aby uzyskać ich perspektywę na dane zjawisko. Często różne punkty widzenia mogą pomóc w identyfikacji czynników, które mogły zostać przeoczone.
  4. Unikanie Pośpiechu w Wnioskowaniu: Nie spiesz się z przypisywaniem przyczyn. Wiele razy, pierwsze wnioski mogą być błędne. Staraj się być cierpliwy i dokładny w swojej analizie.

Poprzednia storna

Zaprzeczenie przesłanki

Następna strona

Błąd myślenia hazardzisty